Ciekawostka, o której mało kto wie. Niemcy przed II wojną światową planowali budowę wielkiej bocznicy kolejowej na południe od Szczecina, na terenach dzisiejszej gminy Kołbaskowo. Jej lokalizację można zobaczyć na starych niemieckich mapach, a ślady tej inwestycji wciąż są widoczne - wystarczy przyjrzeć się mapom Google.
To miała być duża inwestycja kolejowa, a miejsce to mogło przypominać dzisiejszą wielką bocznicę Szczecin Zaleskie Łęgi, którą mijamy jadąc pociągiem ze stacji Szczecin Port Centralny w stronę Szczecina Dąbie albo Gryfina.
Widać lokalizację
Na niektórych starych, niemieckich mapach widać dokładnie, gdzie bocznica miała powstać. To pas ziemi biegnący wzdłuż dzisiejszej obwodnicy Przecławia i Warzymic, nieco na wschód od nowej drogi. Na mapach widnieje też nazwa „Verschiebebahnhof Stettin West”, co można tłumaczyć jako „stacja rozrządowa Szczecin Zachód” albo „bocznica rozrządowa Szczecin Zachód”.
Przyglądając się tej mapie, można zauważyć, że bocznica miała zaczynać się na wysokości Ustowa, a kończyć w rejonie Smętowic. Wielki plac z torami miał mieć długość około trzech-czterech kilometrów. W jego południowej części, tory jeden lub dwa, miały skręcać w stronę linii Berlin – Szczecin, z możliwością jazdy do obu miast.
Na górnej części mapy widać, że planowano rozgałęzienie, miały powstać trzy relacje: w prawo, łącząc się z torami wzdłuż dzisiejszej ulicy Krygiera, na wprost w stronę dzisiejszej stacji Szczecin Wzgórze Hetmańskie oraz w lewo, na Stobno. Na jednej z map widać też pętlę. Jeden tor prowadzący od wielkiej bocznicy miałby zbliżać się do Siadła Górnego, potem skręcając łagodnym łukiem w lewo, do Siadła Dolnego i Kurowa, a dalej wpadać w szlak prowadzący do Szczecina. Być może był to jeden z wariantów.
Już zaczęto kopać
Inwestycja musiała wejść w fazę realizacji, bo rozpoczęto prace ziemne. Projekt został jednak przerwany, najprawdopodobniej z powodu wybuchu wojny. Ślady tych działań wciąż są widoczne na współczesnych zdjęciach satelitarnych. Można na nich dostrzec wybraną pod inwestycję ziemię. Najlepiej widać to na mapie Google. Nie trzeba się specjalnie wysilać, by zauważyć, gdzie miała powstać „Verschiebebahnhof Stettin West”. Widać także, że prace ziemne wykonano niemal na całej długości planowanej bocznicy. Prowadzone były w rejonie nowo wybudowanej drogi gminnej, biegnącej od węzła „Przecław” na nowej obwodnicy do Ustowa. Pas niskich drzew i krzewów, wyznaczający dawną granicę bocznicy, wiedzie na południe, dokładnie jak na starej niemieckiej mapie. Dziś, mniej więcej pośrodku tego terenu, znajduje się strzelnica.
Kołbaskowo przed Warszawą
Choć projekt nigdy nie został dokończony, jego pozostałości są interesującym śladem historii kolei w regionie. A historia kolei na terenach dzisiejszej gminy Kołbaskowo jest niezwykle ciekawa. Kolej dotarła tu bardzo wcześnie - na tle całego Pomorza i Europy Środkowej.
Już w 1843 roku przez stacje Kołbaskowo, Przecław i Warzymice przejechał pierwszy pociąg relacji Berlin – Szczecin. To wcześniej niż w Warszawie czy w Poznaniu. Będziemy o tym jeszcze pisać!
